Szacowanie i rola wskaźnika beta w wycenie spółki

Podczas kalkulacji wskaźnika beta istnieje wiele możliwości doboru danych. Kalkulację można oprzeć na dziennej, miesięcznej, kwartalnej, a nawet rocznej stopie zwrotu, liczonej ciągle lub okresowo, zaś sam horyzont czasowy powinien być wystarczająco długi, ale może wynosić zarówno 3 jak i 5, a nawet 10 lat. Różny sposób doboru danych powoduje że wyniki mogą być bardzo różne. Żeby zwiększyć prawdopodobieństwo prawidłowej kalkulacji wskaźnika beta, należy trzymać się co najmniej następujących założeń:

1. Wybór spółki porównywalnej, której notowania stosujemy do wyliczenia ryzyka branży powinien się ograniczać do spółek płynnych, o wysokich wartościach obrotu. Powinno to być najlepiej wiele spółek z danej branży, których wyniki pozwolą zweryfikować poprawność otrzymanego wyniku.
2. Dane powinny być aktualne – czyli zakończone w bieżącym okresie i nie powinny wybiegać historycznie poza przedział czasu, który może wydawać się nieaktualny (niereprezentatywny) w porównaniu do bieżącej rzeczywistości.
3. Szacowane wskaźniki jakości powinny być co najmniej na zalecanych poziomach. Najważniejsze to: wskaźnik dopasowania modelu do danych (R kwadrat lub skorygowany R kwadrat) zalecany na minimalnym poziomie 0,6 i wskaźnik istotności zalecany na maksymalnym poziomie 0,05.

Wskaźnik beta może być lewarowany lub nielewarowany. Beta lewarowany stosowany jest do kalkulacji wartości przedsiębiorstw niezadłużonych. Alternatywnie, beta lewarowany stosuje się do wyceny spółek zadłużonych i uwzględnia on dodatkowe ryzyko występujące w przypadku zadłużenia wycenianego przedsiębiorstwa. Rodzaj wskaźnika beta zależy od zastosowanego modelu wyceny dochodowej.

To czy koszt kapitału własnego jest lewarowany czy nielewarowany, decyduje zastosowany wskaźnik beta. Kalkulacja beta w oparciu o notowania spółki zadłużonej wymaga jej odlewarowania strukturą zadłużenia tej spółki, a zastosowanie wskaźnika beta nielewarowanego do wyceny spółki zadłużonej – wymaga jego lewarowania strukturą zadłużenia przyjętą do wyceny (wycenianej spółki lub średnią rynkową). Formułę lewarowania i odlewarowania wskaźnika beta wskazują następujące modele:

Gdzie: β_L – wskaźnik beta lewarowany | β_U – wskaźnik beta nie lewarowany | D – wartość zadłużenia | E – Wartość kapitału własnego | T – stopa podatku dochodowego |

Wskaźnik beta dla odpowiedniej branży oszacowany na podstawie spółek notowanych na polskim rynku kapitałowym można znaleźć w różnych serwisach giełdowych. Jednym z nich jest następująca publikacja: Współczynnik beta

Fot.: Tang Yan Song/Shutterstock.com