Oprocentowanie obligacji

przez | 14 listopada 2016

oprocentowanie obligacjiOprocentowanie obligacji można podzielić wg sposobu naliczania odsetek: na stałe, zmienne i indeksowane; wg okresów odsetkowych, najczęściej: miesięczne, kwartalne, półroczne, roczne i zerokuponowe. Wyróżnia się też czasem obligacje wg wysokości oprocentowania (lub poziomu ryzyka odzwierciedlonego przez to oprocentowanie), jak: wolne od ryzyka, inwestycyjne, spekulacyjne czy obligacje śmieciowe.

Obligacje o stałym oprocentowaniu charakteryzują się tym że wypłacany w ramach tego rodzaju papierów kupon jest niezmienny w całym okresie trwania tych obligacji (o ile oczywiście szczegółowe warunki obligacji nie stanowią inaczej). Specyficzne dla obligacji o stałym oprocentowaniu jest to, że wysokość płaconego kuponu nie zależy od wysokości rynkowej stopy procentowej.

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu jak sama nazwa wskazuje cechują się zmiennością wypłacanych odsetek w poszczególnych okresach odsetkowych. W standardowej wersji, wysokość tego oprocentowania zależy od rynkowej stopy procentowej, będącej podstawą naliczania odsetek powiększonej o marżę procentową. Taka stopa procentowa najczęściej zależy od liczby okresów odsetkowych w roku. Przykładowo, dla obligacji złotowych z kwartalną płatnością odsetek stosowaną, podstawą naliczania płatności odsetkowych będzie stopa WIBOR 3M. Marża procentowa, wyrażona w procentach nadwyżka (premia) nad bazową stopą procentową, odzwierciedlająca ryzyko określonej emisji (lub niewypłacalności emitenta).

Obligacje indeksowane to papiery, których wysokość kuponu zależy od zwykle stałego oprocentowania i określonego w warunkach emisji indeksu (najczęściej wskaźnika inflacji) zmieniającego wartość nominalną tych obligacji (czyli podstawę liczenia odsetek). Obligacje indeksowane mogą także przewidywać uwzględnienie określonego indeksu przy ustaleniu wartości wykupu lub dodatkowych warunków, np. ograniczających spadek indeksu (ograniczających spadek wartości wykupu poniżej wartości nominalnej w przypadku np. deflacji).

Tego rodzaju instrumenty są zazwyczaj emitowane jako papiery skarbowe w ramach programów wspierających długoterminowe oszczędzanie (np. jako instrument programu emerytalnego), których indeksowanie inflacją ma na celu ochronę kapitału.

Okresy odsetkowe obligacji mogą być ustalane dowolnie, najczęściej spotyka się jednak obligacje z kwartalną i półroczną płatnością odsetek popularne wśród odpowiednio przedsiębiorstw i instytucji finansowych. Rzadziej emitenci korzystają z miesięcznych i rocznych okresów odsetkowych. Te pierwsze ze względu na wysokie (nie odsetkowe) koszty obsługi – głównie koszty transakcyjne, te drugie bardzie zasadne dla emisji długoterminowych, częściej stosowanych przez jednostki publiczne (obligacje skarbowe i komunalne).

Obligacje zerokuponowe to papiery bez ustalonego okresu odsetkowego i regularnych płatności kuponowych. Obligacje zerokuponowe emitowane są najczęściej poniżej wartości nominalnej, a dochód z tych papierów ogranicza się do ustalonego w dniu emisji dyskonta. Obligacje zerokuponowe charakterystyczne są dla emisji krótkoterminowych (1-2 letnich) co powoduje że ich najczęstszym emitentem jest Skarb Państwa (emitujący obligacje skarbowe).

Klasyfikacja obligacji wg wysokości oprocentowania związana jest z poziomem ryzyka tych papierów. Wyróżnia się:

  • obligacje wolne od ryzyka (traktowane jako takie bardziej w torii niż w praktyce), do których zaliczają się obligacje skarbowe i papiery emitowane przez instytucje międzynarodowe;
  • obligacje inwestycyjne, którym najczęściej towarzyszy ocena wiarygodności kredytowej (rating) na poziomie nie niższym niż BBB-. Te papiery emitowane są najczęściej przez podmioty w dobrej lub bardzo dobrej kondycji finansowej;
  • obligacje spekulacyjne, których rating znajduje się poniżej poziomu BBB-, lecz najczęściej tego rodzaju papiery są emitowane przez małe i średnie podmioty, które nie dokonują formalnej oceny ratingowej;
  • obligacje śmieciowe wyemitowane przez podmioty w złej kondycji finansowej, często w trakcie upadłości, lub takie, gdzie ogłoszenie niewypłacalności w krótkiej perspektywie czasu jest wysoko prawdopodobne.

Fot.: g0d4ather/Shutterstock.com

Dodaj komentarz