Wskaźniki płynności

przez | 8 listopada 2018

Wskaźniki płynności służą do pomiaru i oceny zdolności przedsiębiorstwa do regulowania bieżących zobowiązań. Wyrażają one najczęściej stosunek odpowiednich pozycji posiadanych lub generowanych środków obrotowych do zobowiązań krótkoterminowych. Poziom płynności jest mierzony wysokością wskaźnika. Przyjmuje się, że im większy wskaźnik płynności tym lepsza zdolność podmiotu do regulowania zadłużenia. Nie oznacza to jednak, że pozytywnie są odbierane bardzo wysokie poziomy tych wskaźników. Zbyt wysoki poziom wskaźnika płynności może świadczyć o nadpłynności finansowej firmy, wskazywać, że nie wykorzystuje ona dostępnych środków w odpowiednim stopniu. Może on też wynikać z nieodpisanych zalegających zapasów lub przeterminowanych należnościach, dlatego wysokość odpowiednich wskaźników należy zawsze odnosić indywidualnie do analizowanego podmiotu.

Wskaźniki płynności oparte na aktywach obrotowych

Najbardziej ogólnym wskaźnikiem tego rodzaju jest wskaźnik bieżącej płynności (z ang. current ratio), nazywany też wskaźnikiem płynności III stopnia, określający relację sumy aktywów obrotowych  do zobowiązań krótkoterminowych. Wskazuje on stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych przez sumę aktywów finansowych, zapasów i należności krótkoterminowych. Optymalny poziom tego wskaźnika to 1,0-2,0 jednostki.

wskaźnik bieżącej płynności

Drugim z kolei jest wskaźnik płynności przyspieszonej (z ang. quick ratio), albo wskaźnik płynności II stopnia. Określa on relację sumy aktywów finansowych i należności krótkoterminowych do zobowiązań krótkoterminowych. Logika tego wskaźnika mówi, jaki jest stopień pokrycia rocznego zadłużenia przez środki pieniężne po odzyskaniu należności i sprzedaży płynnych aktywów finansowych. Optymalny poziom tego wskaźnika dla przeciętnego przedsiębiorstwa to 0,7-1,3 jednostek.

wskaźnik przyspieszonej płynności

Pierwszą trójkę zamyka wskaźnik płynności natychmiastowej (gotówkowej) (z ang. cash ratio) który mierzy relację środków pieniężnych (i innych najbardziej płynnych aktywów finansowych) do zobowiązań krótkoterminowych. Jego ideą jest określenie jaka część zobowiązań może być spłacona natychmiast z dostępnych środków finansowych. Jego optymalny poziom to 0,1-0,25 jednostek. Jest on często nazywany wskaźnikiem płynności I stopnia.

wskaźnik natychmiastowej płynności, wskaźnik płynności gotówkowej,

W literaturze wskazywane są często metody liczenia wskaźników bazujące na ogólnej wartości aktywów obrotowych pomniejszanej np. o zapasy. Takie formuły  maja jedną zasadniczą wadę, uwzględniają w swojej konstrukcji rozliczenia międzyokresowe. Ponieważ rozliczenia międzyokresowe ujmowane w aktywach obrotowych to często zapłacone zaliczki za dostawy i przedpłaty (czyli wydatki minionych okresów ujmowane w kosztach okresów przyszłych), dlatego lepszym podejściem wydaje się nie uwzględnianie ich w kalkulacji. Podobnie jest z rozliczeniami międzyokresowymi przychodów ujmowanymi w zobowiązaniach krótkoterminowych.

Rola EBITDA w analizie płynności

Innym przykładem wskaźników służących do oceny zdolności obsługi zadłużenia przedsiębiorstwa są wskaźniki liczone z wykorzystaniem wyniku na działalności operacyjnej EBITDA. EBITDA do wynik na działalności operacyjnej powiększony o amortyzacje (tj. liczony z wyłączeniem kosztów amortyzacji i ewentualnych innych kosztów niepieniężnych). EBITDA wyraża strumień przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej.

Tego rodzaju wskaźniki określają np. relację EBITDA do wybranych pozycji zadłużenia, najczęściej finansowego. Są to wskaźniki wykorzystywane często przez instytucje finansowe do oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstw.

Przykładem jest wskaźnik EBITDA/Dług, który określa jaka część zadłużenia może zostać spłacona z rocznego zysku operacyjnego, Albo odwrotnie Dług/EBITDA, który wskazuje krotność długu o jaką przewyższa on roczny EBITDA, wskazując jednocześnie liczbę lat potrzebnych do spłaty zadłużenie środkami uzyskiwanymi z działalności operacyjnej.

Innym przykładem wskaźnika jest relacja EBITDA do kosztów finansowych, służący do oceny czy zysk operacyjny jest w stanie pokryć koszty odsetkowe obsługi zadłużenia.